فصل نهم: استراتژیهایی برای کنش های اجتماعی پایدار
  1. استراتژی های چند جانبه
  2. هدف گذاری کوتاه مدت و بلند مدت
  3. کمپین های متنوع
  4. مشارکت های استراتژیک
  5. ساختارهای رهبری و مدیریتی غیر متمرکز
  6. نفوذ به قلب و ذهن افراد
  7. با فشار بر احساسات، افراد را بدنبال خود بکشید اما در عین حال مطمئن شوید که دلیل لازم را برای این کار دارند
  8. پیام های امیدبخش بکار ببرید
  9. همدل باشید
  10. پیام ها یک شکل و هماهنگ باشد
  11. مخاطبان خود را متحد کنید
  12. دستورالعملهای مشخص
  13. پوشش رسانه ای
  14. پخش زنده (لایو استریم) و تبلیغات
  15. روابط دوجانبه سودمند ایجاد کنید
  16. یک چهره انسانی
  17. ایجاد حس تعلق به یک جامعه
  18. هنر اعتراضی
  19. فضاهای اعتراضی فراگیر
  20. هماهنگی استراتژیک با پلیس
  21. توسل به هموطنان خارج از کشور
  22. مکانهای استراتژیک
  23. اهمیت اقتصادی
  24. کمپین خود را گسترش دهید
Strategies for sustainable civic activism

جنبش های اعتراضی می کوشند تا یک پیام را به طور مؤثری منتقل کنند، تلاش دارند بر صاحبان قدرت سیاسی و سایر نیروها وبازیگران سیاسی – اجتماعی دخیل تأثیر گذاشته و تحولات مثبتی ایجاد نمایند. رسیدن به این اهداف آسان نیست، اما بر اساس تجربیات جنبش های اعتراضی، تاکتیک هایی وجود دارد که اگر از آنها پیروی کنیم احتمال دستیابی به این اهداف و پایداری جنبش ها را بیشتر نموده ایم.

استراتژی های چند جانبه

مؤثرترین جنبش های اعتراضی دارای راهکارهایی برای انتشار پیام های چند وجهی خود هستند و گروه های مختلف مردم را از طرق مختلف هدف قرار می دهد. این امر مهمی است زیرا گروه های ذینفع زیادی را در یک جنبش درگیر می کند، همه اینها، منابع، تأثیرات و ایده های مختلفی را با خود به همراه می آورد. این تنوعاحتمال حفظ انرژی جنبش در بلند مدت را افزایش می دهد.

هدف گذاری کوتاه مدت و بلند مدت

بسته به هدف جنبش، مشخص کردن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این کار مستلزم داشتن چشم اندازی است که از موضوعاتی که که در اصل سبب ایجاد جنبش شده فراتر برود و درپی راه های عملی برای دگرگونی جامعه باشد. با تعیین اهداف کوتاه مدت و بلند مدت، جنبش ها ترغیب می شوند که برای اطمینان از پایداری هدف خود، به فکر و اقدام بپردازند. ایجاد این اهداف باید به صورت مشارکتی و کسب نظر از اعضا انجام شود تا اعضا به آنها اعتقاد داشته باشند، و باید به وضوح و شفافیت ترسیم شوند. تعیین اهداف واضح و شفاف به جنبش ها کمک می کنند تا بتوانند میزان موفقیت و شکست اقدامات و کمپین ها را اندازه گیری کنند. بسیاری از جنبش ها در کوتاه مدت موفق هستند اما بلافاصله پس از تحقق اهداف کوتاه مدت، علیرغم پتانسیل بالا برای ایجاد تغییر پایدار، از بین می روند. به همین ترتیب، عدم تحقق اهداف کوتاه مدت لزوماً تأثیر یک جنبش در بلند مدت را کاهش نمی دهد. به عنوان مثال ، در جریان اعتراضات دانشجویی شیلی، هدف کوتاه مدت افزایش حمایت دولت از دانشجویان از طریق بورس های تحصیلی، وعده های غذایی یارانه ای و حمل و نقل بود. با این حال، این جنبش در دستیابی به هدف بلندمدت خود یعنی اصلاح نظام سیاسی که همچنان بر اساس قانون اساسی نوشته شده در دوران دیکتاتوری پینوشه بود، موفقیت کمتری کسب کرد. با این همه، به پشتوانه موفقیت های کوتاه مدت بدست آمده، بسیاری از اعضای جنبش های دانشجویی توانستند حمایت عمومی کافی برای تشکیل احزاب سیاسی خود را کسب کنند و در انتخابات نامزد شوند. این احزاب حدود ۲۰ درصد کرسی های پارلمان را به دست آوردند و بنابراین ممکن است در آینده بتوانند به اهداف بلند مدت جنبش دست یابند و ایجاد تغییرات پایدار را تضمین کنند.

کمپین های متنوع

روش های مختلفی برای انتشار پیام و نیل به هدف وجود دارد که جنبش ها می توانند به کار گیرند. بااین حال، هیچ روش واحدی همیشه موثر نیست زیرا زمینه ها و بافت های مبارزاتی مختلف به استراتژی های مختلفی نیاز دارند. مهم استا که همه عوامل وبازیگرانی که در ایجاد تغییر نقش دارند را در نظر گرفت و کمپین هایی مناسب هر یک طراحی کرد. در مکزیک، جنبش رو به رشد ناپدیدشدگان، که در پاسخ به ناپدید شدن ده ها هزار نفر از مردم به وجود آمد، از مجموعه ای از استراتژی های مختلف برای برپایی کمپین استفاده می کند. این جنبش راهپیمایی های گسترده ای در مکان های مختلف، به ویژه در روزهای خاص مانند روز مادر برگزار می کند، و همچنین با هدف جمع آوری اطلاعات در مورد افراد مفقود شده، کمپین های گسترده حمایتی و آگاهی بخشی برپا می کند. این جنبش با رسانه ها مشارکت کرد تا آگاهی از اوضاع را در مقیاس محلی و جهانی گسترش دهد و همچنین برای پیدا کردن افرد ناپدید شده گروه های جستجو تشکیل داد و با کندن زمین در پی یافتن گورهای دسته جمعی است. هرکدام از این راهبردها بخش معینی از جامعه را هدف قرار می دهند به این امید که تجمیع همه اقدامات منجر به بهبود اوضاع و کشف حقیقت شود.

ضمن پرداختن به اقدامات اعتراضی، لازم است كه استراتژی هایی برای اثرگذاری با اصلاح طلبان در درون حاکمیت نیز تدوین شود. این اصلاح طلبان به ویژه در محیط های بسیار سرکوبگر، فرصتی را برای شهروندان فراهم می کنند تا نارضایتی های خود را نزد افراد دلسوز که به اهرم های قدرت هم دسترسی دارند ابراز کنند

مشارکت های استراتژیک

مشارکت با سازمان های باثبات که اهداف مشابهی دارند، یک راه مهم برای افزایش پشتیبانی عمومی و اعتبار یک جنبش است. همگرایی فقط درصورتی حاصل می شود که جنبش جویای شرکاء، اهداف کوتاه مدت و بلندمدت خود را بطور واضح تعریف کرده باشد و بداند که چگونه ایجاد مشارکت در دستیابی به این اهداف کمک می کند. به عنوان مثال، در جریان اعتراضات دانشجویی شیلی منطقی بود که برای دستیابی به اهداف کوتاه مدت که همانا بهبود دسترسی و برخورداری ازپشتیبانی دولتی دانشگاه ها بود، جنبش های مختلف دانشجویی با یکدیگر مشارکت کنند. با این حال، دانشجویان به دنبال تغییر سیاسی بلندمدت نیز بودند و در نتیجه، با اتحادیه های کارگری بخش عمومی که منافع مشابهی داشتند نیز مشارکت کردند. این امر باعث افزایش مشارکت در راهپیمایی ها و کمپین ها شد.

ساختارهای رهبری و مدیریتی غیر متمرکز

یک استراتژی مفید برای افزایش پایداری یک جنبش، تمرکززدایی از ساختارهای رهبری و مدیریت است تا اطمینان حاصل شود که همه صداها در جنبش شنیده می شوند، و تصمیم گیری منحصر به یک گروه از افراد معدود نیست و مسئولیت های مدیریتی جنبش بین تمامی اعضای آن تقسیم می شود تا خستگی و تحلیل نیروی اعتراضی کاهش یابد.

به علاوه، برای جنبش های بزرگتر، ایجاد دفاتر یا واحدهای مختلف در سطح شهرها و حوزه های قضایی متفاوت می تواند شمار اعضا را افزایش داده و معترضین بیشتری با اهداف مشابه را جذب نماید. به عنوان مثال، قیام انقراض که در انگلستان پایه ریزی شد، به جنبشی جهانی تبدیل شده که به تغییرات آب و هوایی، نابودی تنوع زیستی و خطر فروپاشی اجتماعی و زیست محیطی معترض است. به منظور گسترش جنبش، گروه های محلی در شهرها و حوزه های قضایی مختلف تأسیس شده اند.

نفوذ به قلب و ذهن افراد

زاویه ای که برای انتقال پیام به کار می رود، بر تعداد افرادی که با آن ارتباط برقرار کرده و در نتیجه آن دست به اقدام می زنند، تاثیرگذار است. از نظر تاريخي، جنبش هاي موفق پيام رساني خود را بر مواردي متمركز مي كنند كه افراد را به طور شخصی تحت تاثیر قرار دهد و آنها را ترغيب کند تا در مورد اهداف جنبش بيشتر بدانند. همچنین، پیامی با قابلیت جهانی شدن، مانند منع شکنجه، تغییر اقلیم، مسکن یا دسترسی به آب و خدمات آب و فاضلاب، می تواند حمایت از یک جنبش را افزایش دهد و سبب شود که افراد با آن نزدیکی بیشتری بکنند.

با فشار بر احساسات، افراد را بدنبال خود بکشید اما در عین حال مطمئن شوید که دلیل لازم را برای این کار دارند

استفاده از ترفندهای پیام رسانی که شخصی بوده و احساسات مخاطبان را درگیر می کند، شیوه ای مؤثر و کارآمد محسوب می شود. یعنی به نحوی اطلاعات را بین افراد به اشتراک بگذارید که باعث شود افراد متوجه شوند احتمالاً آنها یا شخصی که آنها می شناسند در آینده تحت تأثیر چنین مشکلی قرار خواهند گرفت، یا حس کنند چقدر خوش شانس بوده اند که تاکنون تحت تأثیر این مساله قرار نگرفته اند. رساندن چنین پیامی به افراد و آشنا کردن شان با جنبشی که حاوی این پیام است باعث می شود آنها موضوع را از نزدیک لمس کنند و نادیده گرفتن موضوع به بهانه اینکه به آنها و جهان انها ربطی ندارد برای شان سخت می شود. در مکزیک، موفق ترین و بزرگترین راهپیمایی های دسته جمعی جنبش ناپدید شدگان در روزهایی مثل روز مادر توسط مادرانی که فرزندانشان ناپدید شده اند برگزار شد .. مردم با مادرانی که فرزندان خود را از دست داده اند، همدردی می کنند با درد مادرانی که بی خبر از فرزندان شان هستند را درک می کنند. اگر این گونه راهپیمایی ها در روزهای خاصی که در آن روابط خانوادگی را جشن می گیرند برگزار شود تاثیر دوچندان دارد. جنبش از طریق این مبارزات، توانست حامیان و منابع مختلفی جمع آوری کند. باید به محتوای پیام هایی که در جنبش ها به مردم داده می شود توجه نمود و محتوای این پیام ها باید طوری باشند که عموم مردم با آن ارتباط برقرار نموده و آنرا جدی بگیرند.

پیام های امیدبخش بکار ببرید

وقتی جنبشی از دل نارضایتی از یک وضعیت یا موقعیت زاده می شود، به آسانی می توان همه پیام ها را بر سرزنش و شرمسار کردن افراد مسئول متمرکز کرد. با این حال، این استراتژی همیشه موفق به جلب حمایت عمومی نمی شود و اغلب نمی تواند مسئولین را تا حدی تحت فشار قرار دهد که دست به عمل بزنند، زیرا ممکن است وقیح باشند و اصلا " احساس شرمندگی نکنند، یا در لاک دفاعی فرو بروند و یا خود را در حلقه حامیان خود پنهان کنند .. در عوض، جنبش ها باید در پی بسیج امید باشند. زبان شناسان و روانشناسان دریافته اند که بهترین راه برای ترغیب افراد بی طرف به موافقت با یک هدف، برانگیختن احساسات مثبت در آن ها است. این به معنای شیرین جلوه دادن موقعیت های تلخ نیست بلکه باید ضمن یافتن کورسوی امید در یک موقعیت، به تلخی های آن نیز اذعان کنیم .. پیام رسانی مؤثر آن نوع از پیام رسانی است که افراد با آن ارتباط برقرار نمایند. اگر جمعیت انبوه را به مردم نشان دهید، ممکن است بترسند. اگر به آنها در مورد تک تک افراد بگویید و نشان دهید که این افراد می توانند خود آن ها باشند ،احتمال این که همنوایی بیشتری نشان دهند زیادتر است. بنابراین به جای نشان دادن یک زندانی در زندان، یک کمپین می تواند یک زندانی سابق را نشان دهد که در حال ساختن دوباره زندگی اش است. به جای نشان دادن یک پناهنده در بدترین وضعیت در یک اردوگاه پناهندگی، یک کمپین می تواند پناهنده ای را که کار و پیشه ای راه اندازی کرده و از خانواده خود مراقبت می کند نشان دهد. پیام این است که انسان ها را نشان دهیم نه فقط درد و رنج را و نشان دهیم اگر نیروی مان را بسیج کرده و دست به عمل بزنیم، چگونه اوضاع تغییر خواهد کرد و چه نوع زندگی هایی ممکن خواهد شد.

همدل باشید

به عنوان یک فرد معترض، مهم است که نشان دهید اگرچه خود را کاملا " وقف هدف تان کرده اید، انسانیت خود را از دست نداده اید. درک این نکته مهم است که کمپین هایی که شما در آن نقشی دارید ممکن است باعث ایجاد دردسر و مشکلاتی برای سایر افراد شود. برخی مشکلات بوجود آمده برای سایرین، عوارض طبیعی اعتراضات است که در این صورت باید از مردم درخواست کرد تا با آن ها کنار بیایند. با این حال، مهم است که کمپین ها باعث صدمه غیرضروری به سایر افراد حاضر نشود. برای جلوگیری از آسیب، باید با شرایطی که افراد غیردخیل در آن متحمل ضرر و آسیب می شوند، همدلی کنید و با آن شرایط سازگار شوید. به عنوان مثال، در طول انقلاب مخملی در ارمنستان، معترضین عبور و مرور اتومبیل ها را متوقف کردند. این کار آشکارا باعث دردسرها و مشکلاتی برای برخی افراد شد. بااین حال، اعضای جنبش در میان اتومبیل ها قدم می زدند تا دریابند که آیا کسانی از میان رانندگان در وضعیت اضطرار واقعی هستند یا نه. هنگامی که چنین افرادی شناسایی شدند، معترضین به آن ها کمک کردند تا از میان اتومبیل ها عبور کرده و به مکان مورد نیازشان بروند

پیام ها یک شکل و هماهنگ باشد

نحوه نوشتن و نشر یک پیام، میزان اثرگذاری آن را تعیین می کند. موفقیت اعتراضات اغلب به تعداد افرادی که از آن ها حمایت می کنند بستگی دارد. براساس تجارب جنبش های اعتراضی موفق، سه تاکتیک مهم پیام رسانی وجود دارد.

مخاطبان خود را متحد کنید

مهم است که فعالیت جنبش را حول مسائل اصلی که افراد بسیاری را تحت تأثیر قرار می دهد متمرکز کنید. این کار بهترین راه برای تضمین جلب حمایت گسترده از یک جنبش است. در برزیل در سال ۲۰۱۳، اعتراضات علیه افزایش بهای خدمات حمل و نقل عمومی در سائوپائولو و ریودوژانیرو آغاز شد. این اعتراضات توانست پشتیبانی گسترده ای به دست آورد زیرا بسیاری از برزیلی ها هر روز از وسایل نقلیه عمومی استفاده می کنند. هنگامی که حمایت آن ها حاصل شد، جنبش اهداف خود را گسترش داد تا موضوعاتی مانند فساد دولتی را هم در بر بگیرد. اعتراضات مشابهی مربوط به حمل و نقل در ارمنستان هم رخ داد. به دلیل تعداد زیاد حامیان، معترضین توانستند با کمک رانندگان داوطلب یک سیستم حمل و نقل موازی راه اندازی کنند. این موضوع به دولت نشان داد اگرچه بسیاری از مردم به وسایل نقلیه عمومی وابسته هستند ,، نمی توان آن ها را به زور وادار به پرداخت نرخ بالاتری کرد چرا که با هم متحد شده و سیستم جایگزین ایجاد می کنند. به دلیل همین اعتراضات دولت تصمیم گرفت که، افزایش نرخی را که در نظر داشت به مردم تحمیل نکند.

سخن گویان و چهره های اثرگذار پویا و فعال

افراد مشهور و شخصیت های معروف که دارای دنبال کنندگان زیادی هستند و از پشتیبانی عمومی برخوردارند، ببیشتر وقت ها در انتشار پیام مؤثرند. در صورت لزوم، مشارکت با این افراد در جهت کمک برای جلب حمایت از یک ایده یا جنبش مفید است، به ویژه در دنیایی که به طور فزاینده ای تحت تأثیر رسانه های اجتماعی بوده و به آن متکی است. رهبران اعتراضات در آرژانتین به منظور اطلاع رسانی و آگاهی بخشی درباره جنبش های اعتراضی، به طور فزاینده ای به افراد مشهور، که از سوی عموم به عنوان الگو تلقی می شوند، اتکا می کنند.[9] انتخاب این که با کدام چهر ه مشهور مشارکت کنید باید همرا ه با بررسی های دقیق و استراتژیک باشد. باید واضح و روشن باشد که فرد مورد نظر نسبت به اهداف جنبش آگاهی و علاقه دارد و فقط درگیر منافع شخصی خود نیست. به عنوان مثال، لئوناردو دی کاپریو سخنگوی جنبش علیه تغییرات آب و هوایی شده است و سال هاست خود را وقف این هدف کرده است . به همین ترتیب، هنگامی که دولت انگلستان می خواست قانونی را برای مالیات بر پلاستیک های یک بار مصرف تصویب کند، روزنامه نگار محبوب طبیعت، دیوید آتتنبورو را برای همکاری برگزیدند و وی به ترغیب مردم در حمایت از قانون مزبور کمک کرد .

دستورالعملهای مشخص

جنبش های مردمی که به دنبال تحول سیاسی هستند اغلب توسط شخصی خاص یا حزب سیاسی مخالف هدایت می شوند. وقتی مردم بتوانند پشت سر این رهبری متحد شوند، رهبران باید اطمینان حاصل کنند که دستورات واضح و اصول راهنمای روشنی برای معترضین نشر می دهند. این کار باید با استفاده از رسانه های جریان اصلی و نیز رسانه های اجتماعی انجام شود تا دسترسی گسترده به پیام ها و ارتباطات تضمین شود و تاکتیک های مورد تأیید جنبش و ارزش های اصلی جنبش به درستی تببین شود. در انقلاب مخملی سال ۲۰۱۸در ارمنستان، رهبری اعتراضات برعهده حزب مخالف دولت بود و به همین دلیل دستورات رهبر آن حزب از اهمیت زیادی برخوردار بود. رهبر خواستار خشونت پرهیزی و احترام در رسانه های اجتماعی شد و همین امر به موفقیت انقلاب بدون هیچ گونه خونریزی کمک کرد

پوشش رسانه ای

پوشش رسانه ای عاملی کلیدی است که به موفقیت یا شکست یک جنبش کمک می کند. پوشش خبری و گزارشی رسانه ها از اعتراضات اغلب عاری از صداقت و همراهی است و بدین ترتیب جلب حمایت مردمی نسبت به هدف اعتراضات را دشوارتر می کند. بنابراین داشتن روابط محکم با روزنامه نگاران و برقراری ارتباط با رسانه ها مهم است. صرف وقت با خبرنگاران و توضیح ماهیت و دلایل اهمیت جنبش و نیز حقوق معترضین اهمیت به سزایی دارد. پوشش رسانه ای برای مردمی که در خانه های شان نشسته اند و به مردم سراسر جهان در مورد کمپین هایی که جنبش های اعتراضی برپا می کنند، اطلاع رسانی می کند. گزارش دهی مثبت در مورد اعتراضات باعث افزایش فشار داخلی و خارجی برای رسیدگی به خواسته های جنبش می شود.

پخش زنده (لایو استریم) و تبلیغات

رسانه ها که مطالب را ضبط و ویرایش می کنند، اغلب اوقات خواسته یا ناخواسته وضعیتی را که گزارش می دهند به نفع تمایلات سیاسی خاصی دست کاری می کنند. برای کم اثر کردن این نوع دست کاری، جنبش اِشغال در ایالات متحده با دو سیستم اشتراک گذاری ویدیو بنام های Ustream و Livestream وارد همکاری شد و از این دو به طور گسترده برای پخش محتوای ویدیویی زنده و عکس استفاده کرد. این سرویس ها به معترضین امکان می دهند که کانال های ویژه خود، مانند Globalrevolution.tv را ایجاد کنند، کانالی که با روایت های مغرضانه رسانه های سنتی مقابله می کرد. پخش زنده امکان پوشش موضوعاتی را که رسانه های جریان اصلی گزارش نمی دهند فراهم می کند و چنین پوشش هایی را می توان در رسانه های اجتماعی منتشر کرد.

روابط دوجانبه سودمند ایجاد کنید

روزنامه نگاران همیشه در جستجوی یک داستان جدید یا روایت جدیدی از یک داستان هستند. اجازه دسترسی رسانه ها به فضاهایی که معمولا مانع حضورشان می شوند، ممکن است آن ها را به طرف شما جلب کند و می تواند نتایج مفیدی برای هر دو طرف به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، در مکزیک اعضای خانواده ناپدید شدگان غالباً به کوه می روند تا مکان هایی را پیدا کنند که به قبر شبیه اند و این گورها را برای جستجوی بقایای انسانی می کاوند. این کار هم امری شخصی است و هم یک کار بسیارخطرناک. افراد زیادی هنگام انجام این کار مورد حمله قرار می گیرند یا خودشان ناپدید می شوند. مردم با روزنامه نگاران ارتباط برقرار كردند و از آن ها خواستند كه در جست و جوی اين قبور با آن ها همسفر شوند. این امر به روزنامه نگاران امکان می داد تا از زاویه تازه ای به ماجرا بنگرند و از سوی دیگر برای افرادی که در جست و جوی اعضای خانواده شان بودند محافظت بیشتری فراهم می کرد زیرا در صورت حضور روزنامه نگاران، احتمال حملات كمتر بود چرا که غیبت آن ها در صورت ناپدیدشدن توجه بیشتری جلب می کرد.

یک چهره انسانی

داشتن روابط خوب با رسانه ها بسیار مهم است زیرا این امر به معترضین اجازه می دهد تا بر نحوه پوشش خبری جنبش خود در اخبار تأثیر بگذارند. وقتی رسانه ها به نوعی با معترضین رابطه برقرار می کنند، احتمال بیشتری وجود دارد که آن ها را برای مصاحبه دعوت کنند تا از زاویه دید خود ماجرا را بازگو نمایند. معترضین همچنین احساس می کنند که می توانند بدون ترس از دست کاری در روایت ماجرا به این مراکز مراجعه کنند. شرکت در مصاحبه و مناظره های عمومی که توسط روزنامه نگاران برگزار می شود، به جنبش چهره ای انسانی می بخشد، زیرا مردم به جای دیدن جمعیتی معترض در اخبار، یک شخص را می بینند و می توانند با وی راحت تر همدلی کنند.

ایجاد حس تعلق به یک جامعه

اعتراضات لازم نیست حتما " شکل کلیشه ای راهپیمایی داشته باشند. اعتراضات موفقیت آمیز می تواند در قالب اشغال مکان ها، تحصن و یا شکل های خلاقانه دیگری خود را نشان دهد. صرف نظر از شکل اعتراضات، ایجاد این احساس مهم است که افراد شرکت کننده در اعتراض بخشی از یک جامعه هستند. این امر باعث می شود افراد بیشتری به جنبش بپیوندند و فضایی را ایجاد می کند كه افراد برای حضور طولانی تر در اعتراضات احساس امنیت كنند. در بعضی مواقع حضور بلند مدت در جنبش های همگانی ضروری است.

هنر اعتراضی

فضاهای اعتراضی ذاتاً خلاقانه هستند زیرا مردم به دنبال ابراز نارضایتی و تصور جهانی بهتر می باشند. هنر غالباً یکی از ویژگی های این فضاها است. در طول انقلاب مخملی ارمنستان در سال ۲۰۱۸، نوازندگان، معترضان و عابران را با کنسرت های بداهه سرگرم می کردند. از هنرهای نمایشی می توان برای نگاه طنز به سیاستمداران، درگیر کردن مردم در جنبش و جلوگیری از خشونت پلیس که اغلب در پاسخ به روش های اعتراضی متعارف رخ می دهد، استفاده کرد. به عنوان مثال، در اوج جنبش مقاومت صربستان موسوم به اوتپور در اوایل دهه ی ۲۰۰۰ میلادی، رهبران معترض، چهره دیکتاتور بسیار منفور، اسلوبودان میلوسوویچ، را روی بشکه ای نقاشی کردند. بشکه با چوبی در کنار آن در خیابانی شلوغ قرار داده شد. رهگذران را تشویق می کردند اگر می خواهند با چوب به بشکه ضربه بزنند. هیچ کس را نمی توان به دلیل ضربه به یک بشکه دستگیر کرد اما با این ترفند حس نارضایتی مردم به طور موثر ابراز شد و تحقیر هرچند کوچک میلوسوویچ به مردم امید داد .. چنین روش های خلاقی می تواند تصویر یک جنبش را شکل دهد و روحیه شرکت کنندگان را تقویت کند . از نقاشی و عکاسی نیز می توان برای نشان دادن بی عدالتی هایی که افراد در جریان اعتراضات متحمل شده اند استفاده کرد. عکس و نقاشی اغلب در نقش تصاویری فوری از اعتراضات عمل می کنند که می توانند پیام اعتراض را ماندگار نماید

فضاهای اعتراضی فراگیر

باید اذعان کرد که شرکت دراعتراضات اغلب کاری خسته کننده و وقت گیر است. بسیاری از افراد به دلیل مسئولیت های دیگری که دارند از جمله نیاز به کار یا مراقبت از خانواده های شان نمی توانند در حدی که دوست دارند مشارکت کنند. معترضین باید تلاش کنند فضاهایی را ایجاد نمایند که از این امر آگاهی داشته و فراگیر و در دسترس همگان باشند. اعتراضات ضد خشونت مسلحانه در سال ۲۰۱۸ در ایالات متحده شامل راهپیمایی در یک مدرسه بود که باعث شد تقریباً یک میلیون کودک مدرسه ای و دانشجویان دانشگاه ها کلاس های خود را ترک کنند. استفاده از چنین تاکتیک هایی که گروه های سنی مختلف را قادر به مشارکت می کنند می تواند بسیار ارزشمند باشد، اما حضور بچه ها در خانه در ساعاتی که باید در مدرسه باشند می تواند برای والدین گرفتاری هایی از نظر مراقبت از بچه ها ایجاد کند. برای پاسخ به این مشکلات در ارمنستان، تمهیدات ویژه ای برای مراقبت از کودکان در بین همسایگان و در اماکن اعتراضی برقرار شد تا اطمینان حاصل شود که والدین می توانند در جلسات دسته جمعی و راهپیمایی ها شرکت کنند. جنبش های اعتراضی باید نسبت به نیازهای متغیر اعضای خود هشیار بوده و قابلیت انظباق با شرایط و نیازها را داشته باشند.

هماهنگی استراتژیک با پلیس

پلیس اغلب دشمن معترضان است. خصومت بین معترضین و پلیس غالباً منجر به خشونت، وحشیگری و احتمالا مشروعیت زدایی از جنبش می شود. خشونت مانع بسیار بزرگی برای رسیدن به اهداف جنبش است. پتانسیل خشونت چیزی است که باید از ابتدای جنبش به آن پرداخت. برخی از موفق ترین جنبش های اعتراضی با خنثی سازی خصومت قبل از شروع راهپیمایی های دسته جمعی، بطورکلی از خشونت اجتناب کردند. در سال ۲۰۱۸ در ارمنستان، معترضین به پلیس شیرینی و گل دادند. آنها سعی کردند با پلیس درباره نظرات شخصی خود نسبت به رژیم صحبت کنند و نشان دادند که چگونه این اعتراضات به نفع افسران پلیس است. وقتی کسی برانگیخته نشود احتمال واکنش خشن کمتر است و اگر رفتارتان با آنها دوستانه باشد، این احتمال بسیار کمتر خواهد شد. معترضین روی این حساب کردند که پلیس کسانی را که دوست دارد آسیب نخواهد زد و تلاش بیش از معمول کردند تا این مرافقت و هماهنگی های استراتژیک را تشکیل دهند. در کل اعتراضات که بیش از یک ماه به طول انجامید، فقط یک نمونه خشونت پلیس مشاهده شد.

توسل به هموطنان خارج از کشور

تعداد نفرات شرکت کننده در اعتراضات مهم است. در کشورهایی که سرکوب و ناآرامی گسترده ای را تجربه کرده اند، احتمال دارد بخش بزرگی از جمعیت در جست وجوی امنیت و فرصت های بهتر کشور را ترک کرده باشند. جنبش های اعتراض آمیز می توانند با توسل به هموطنان خارج از کشور و درخواست بازگشت و اعلام پشتیبانی از جنبش، تعداد معترضین را افزایش داده و توجه مجامع بین المللی را جلب كنند و از این طریق فشارها بر دولت افزوده شود. در سال ۲۰۱۷ در جریان اعتراضات #ZumaMustFall (#زوما باید برکنار شود) در آفریقای جنوبی علیه رئیس جمهور پیشین، اتباع آفریقای جنوبی ساکن لندن و سیدنی با همبستگی اعتراض خود را نشان دادند و پیام های خود را در حمایت از جنبش در رسانه های اجتماعی منتشر کردند. در طول انقلاب مخملی ۲۰۱۸، ارامنه از سراسر اروپا به ارمنستان بازگشتند زیرا این انقلاب را پیش آهنگ تغییری می دیدند که مردم می خواستند بخشی از آن باشند. با ایجاد حس تعلق به یک جامعه، انضباط الهام بخش معترضین در رعایت اصول عدم خشونت وبرپایی کمپین های پیام رسانی مثبت و هوشمندانه، افراد بیشتری تشویق به بازگشت شدند.

مکانهای استراتژیک

همان طور که انتخاب اشکال مختلف اعتراض مورد استفاده در یک جنبش از لحاظ استراتژیک اهمیت دارد، انتخاب محل اعتراض هم مهم است. اعتراض در یک مکان استراتژیک غالباً باعث ایجاد دردسرکافی شده و کسب و کار عادی را مختل می کند و در نتیجه فشار بیشتری بر دولت برای پاسخگویی به خواسته ها وارد می کند.

اهمیت اقتصادی

از آنجا که دولت ها برای تداوم خود به برخی صنایع متکی هستند، یافتن مکانی که در عملکرد این صنایع تأثیر بگذارد، احتمالاً دولت را به واکنش وامی دارد. نخستین قدم شناسایی مکانی است که برای تداوم صنعت مزبور مهم است. مورد بعدی تدوین یک استراتژی اعتراضی مناسب است که این مکان را به تعطیلی کشانده و به بهترین شکل کارآیی آن را مختل کند. این طرح باید خشونت پرهیز بوده و محدودیت های یک جنبش، مانند تعداد افرادی که احتمالاً در اعتراض شرکت می کنند را در نظر بگیرد. در آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۵، یک جمعیت کوچک در شهرک ماجاکاننگ به مدت طولانی بدون آب مانده بودند. آنها فهمیدند که با مسدود کردن بزرگراه ملی، که محل عبور و مرور کامیون های حمل پلاتین بود می توانند این صنعت کلیدی کشور را به کل مختل کنند. پلاتین یکی از اقلام مهم صادراتی آفریقای جنوبی است واز معادن شمال غرب کشور به قطب اقتصادی ژوهانسبورگ حمل می شود. علی رغم تعداد معدود معترضین، فشارهایی که این اعتراض به دولت وارد کرد سبب شد که آب منطقه ی مورد نظر تامین شود.**

کمپین خود را گسترش دهید

اگر مکانی که در آن اعتراضات را برگزار می کنید انتخابی استراتژیک باشد، می تواند به افزایش تعداد معترضان و رشد حمایت سایرین از کمپین منجر شود. به عنوان مثال، در بریتانیا در سال ۲۰۱۹، شورش انقراض مکان اعتراض اصلی خود را بر اساس مسیری که ساکنان لندن برای رسیدن به مرکز شهر طی می کنند، انتخاب کرد. اعتراضات در خیابان آکسفورد، با ترافیک زیاد عابرین پیاده، و پل واترلو، که یکی از اصلی ترین مسیرهای رفت و آمد از جنوب لندن است، به معنای گذر هزاران نفر از محل اعتراضات و دیدن اوقات خوش معترضین بود. – آنها فعالیت هایی از قبیل اجرای موسیقی و جلسات گروهی یوگا داشتند و این فرصت برای رهگذران بوجود آمد تا درمورد اهداف جنبش اعتراضی شان با هم گفت وگو کنند. به ادعای رهبران اعتراض نه تنها این موضوع باعث افزایش آگاهی شد بلکه افراد زیادی را نیز تحت تاثیر قرار داد ته به جنبش بپیوندند. افرادی که که در شرایط عادی از مسیر خود خارج نشده و به یک حرکت اعتراضی ملحق نمی شوند.</div>

درباره ما
“کنش آکادمی” یک منبع آنلاین رایگان برای همه کنشگران مدنی و سازمان های جامعه مدنی است که تلاش می‌کنند جامعه ایی دموکراتیک و توسعه گرا بسازند و تغییرات اجتماعی - سیاسی مثبتی را برای زیست بهتر، حقوق برابر برای همه شهروندان ایرانی ایجاد کنند. چشم‌انداز ما این است که کنشگران مدنی، چه در سطح محلی و چه در سطح ملی و جهانی، آمادگی و توانایی بیشتر و بهتری برای کار با یکدیگر و جوامع محلی در شرایط محیطی پر مخاطره به منظور ایجاد تغییرات مثبت در شرایطی که زندگی‌ اجتماعی – سیاسی شان را تحت تاثیر قرار می‌دهد داشته باشند. رسالت ما ساختن جامعه مدنی پویا، شاداب ، دموکراتیک ، توسعه گرا و بسط و گسترش زندگی انجمنی در جامعه ایرانی و جوامع فارسی زبان است.
Part of the following networks